ΛΙΒΑΝΙ Ή ΘΥΜΊΑΜΑ.

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ   

Τα ευωδιαστά θυμιάματα τα αγαπούσαν οι Ανατολικοί λαοί και τα εκαιαν τιμητικά μπροστά σε υπερέχοντα πρόσωπα. Γι αυτό και ένα από τα τρια δώρα των Μάγων της Ανατολής που πρόσφεραν στον βασιλέα της Βιθλεέμ , ήταν ο λίβανος.

  Το θυμίαμα από τα ανάκτορα της Ανατολής χρησιμοποιήθηκε στους ναούς τους για τη λατρεία των Θεών τους. Κατά παρόμοιο τρόπο και οι  εβραίοι χρησιμοποιούσαν  το θυμίαμα για να τιμήσουν τον αληθινό

Θεό.

Εκ του Ιουδαϊκού τελετουργικού παρέλαβε το θυμίαμα και η Εκκλησία Του Χριστού. Στην αρχή το χρησιμοποιούσαν και για λόγους υγιεινής. Οι κατακόμβες είχαν  σναθυμιάσεις  από τους τάφους και οι τοίχοι των υπογείων κρυπτών είχαν υγρασία. Έπρεπε λοιπόν να χρησιμοποιηθεί ένα αντισηπτικό που να μετριάζει  το μολυσμό του αέρα.Και αργότερα όμως η Εκκλησία δεν έπαψε να χρησιμοποιεί θυμίαμα ως ευωδία πνευματική κατά τον τύπ της  «εις ουρανόν λατρείας».

Στην Αποκάλυψη ο Ευαγγελιστής Ιωάννης είδε , ως χρυσές φιάλες  λιβανωτού και θυμιαμάτων , να προσφέρονται υπό αγγέλουοι προσευχές όλων των αγίων στο χρυσό θυσιαστήριο. (Αποκ. 5,8)

Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΚΑΙ Ο ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ ΤΟΥ.

Το θυμίαμα συμβολίζει την προσευχή μας που ανέρχεται όπως ο καπνός στον θρόνο  του Θεού. «Κατευθυνθήτω η προσευχή μου ως θυμίαμα ενώπιον  Σου» (ψαλμ. 140).Όπως δηλαδή το λιβάνι συναντάται με το αναμμένο κάρβουνο και δεν μένει εκεί , αλλά αφού θερμαθεί ανέρχεται προς τα πάνω και σκορπίζει την ευωδιά , έτσι και οι ψυχές με ζέστη και θερμή πίστη προσευχόμενες δεν πρέπει να κολλούν στη γη και στα υλικά , όταν λατρεύουν τον Θεο, αλλά να φτερουγίζουν προς τα άνω μυροβλύζουσες , απαγγιστρωμένες από τις υλικές μέριμνες.

Με την ανάταση του νου και της ψυχής μας προς τα άνω «άνω σχώμεν τας καρδίας», η προσευχή μας γίνεται πιο καθατή και η κοινωνία μας με το  Θεό περισσότερο ουσιαστική.

Το θυμίαμα μας μεταφέρει στο χώρο της προσευχής των Αγίων και τονίζει την παρουσία του Κυρίου και των Αγίων στη ζωή μας.

Το θυμίαμα μας μεταφέρει στο χώρο της προσευχής των Αγίων και τονίζει την παρουσία του Κυρίου και των Αγίων στη ζωή μας.

Το θυμίαμα της Προθέσεως συμβολίζει τα δώρα των Μάγων. Όταν περατούται η προσκομιδή και ο Ιερέας καλύπτει τα  τίμια Δώρα με τα καθορισμένα καλύμματα, θυσιάζει αυτά , «εις οσμήν ευωδίας πνευματικής « προεικονίζοντας έτσι την κάθοδο του Αγίου Πνέυματος πάνω στον κόσμο και στα πρσφερόμενα Δώρα.

Το θυμίαμα προ της Μεγάλης Εισόδου υποδηλώνει τη σμυρναλόη του Νοικόδημου. Κατά τη Μεγάλη  Είσοδο συμβολίζει το Αγιο Πνεύμα με την ευωδία του θυμιάματος.Το θυμίαμα μετά τη απόθεση των τιμίων Δώρων επάνω στο Αντιμήνσιο και την κάλυψή τους με τον Αέρα (που συμβολίζει τον λίθο του μνήματος), υποδηλώνει τα αρώματα των Μυροφόρων.

Μετά τη θέια κοινωνία των πιστών αποθέτει ο ιερέας τα Τίμια Δώρα στην Αγία Τράπεζα και τα θυμιατίζει. Το θυμίαμα αυτό δηλώνει την εμφυσηση του Αγίου Πνεύματος κατ΄ ιδίαν στους Αποστόλους μετά την Ανάτασή του.

ΠΟΙΑ ΥΛΙΚΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ.

Για το λιβάνισμα χρησιμοποιούμε το λιβανιστήρι , το καρβουνάκι ή την καρβουνόσκονη και το λιβάνι.

Τα θυμιατήρια ή λιβανηστήρια που χρησιμοποιούνται στον Ναό είναι κινητά μεταλλικά σκευη που δέζονται στην υποδοχή τους τα καρβουνάκια ή την καρβουνόσκονη. Εξαρτώνται από τέσσερις αλυσίδες με δώδεκα κουδουνάκια , που συμβολίζουν την Εκκλησία με τους δώδεκα αποστόλους. Στις Ακολουθίες των Μεγάλων Ωρών και σε ορισμένες άλλες περιπτώσεις χρησιμοποιουνται θυμιατήρια χειρός, τα λεγόμενα «κατζία»σαν ένα είδος κύμβαλοου που συοδεύει την ψαλμωδία.

Στ α σπίτια χρησιμοποιούμε επιτραπζιο πήλινο ή μεταλλικό λιβανηστήρι. Μέσα σ αυτά ανάβουμε ένα καρβουνάκι , τοποθετούμε στο πάνω μέρος μερικούς κόκκους θυμιάματο και θυμιάζουμε , αφού πρώτα με τα τρία δάκτυλα σταυρώνουμε το θυμίαμα.

ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ

Η βάση του θυμιατού συμβολίζει την ανθρώπινη φύση του Ιησού Χριστού μέσα στα σπλάψνα της Παναγίας Μητρός του.Τα αναμμένα κάρβουνα , το πύρ της Θεότητας . Είναι η «Βάτος η φλεγόμενη, αλλά και η κατακαιόμενη». Η φωτιά καίει την καρδιά του Πιστού.

Ο ευώδης καπνός φανερώνει την ευωδία του Αγ. Πνευματος.

ΠΟΥ ΚΑΙ ΠΤΕ ΛΙΒΑΝΙΖΟΥΜΕ?

Στο σπίτι μας λιβανίζουμε πρωί και βράδυ πριν την προσευχή μας , όταν διαβάζουμε παράκληση στην Παναγία μας και όταν ζυμώνουμε πρόσφορα.Λιβανίζουμε τις εικόνες , τους ένοικους και τα δωμάτια μας.

Στον ιερό ναό οι ιερείς θυμιάζουν την Πρόσθεση, την Αγία Τράπεζα , το Ιερό Βήμα, τις Εικόνες του Τέμπλου και το λαό (από την Ωραία Πύλη κατά τη έναρξη της Δοξολογίας, επειδή θα αρχίσει η Θεία λειτουργία.

Θυμιάζουν ακόμα όλο το Ναό προς τιμή της Θεοτόκου, στον Απόστολο, στη Μεγάλη Είσοδο και αμέσως μετά τη Θεία Κοινωνία, την Αγία Τράπεζα και το λαό του Θεού.

Κατά την ευλογία του θυμιάματος οι ιερείς λένε την εξής ευχή : «Θυμίαμα σοι προσφέρομεν , Χριστέ ο Θεός ημών , εις οσμήν εωδίας πνευματικής , ο προσδεξάμενος εις το υπερουράνιον σου Θυσιαστήριον αντικατάπεμψον ημίν την χάριν του Παναγίου σου Πνεύματος.» Όπως δηλαδή η ευωδία και το άρωμα του θυμιάματος ενεβαίνει προς τα πάνω , έτσι και ο Θεός ημών, ο Ιησούς Χριστός να δεχθεί την προσευχή μας στο υπερουράιόν Του Θυσιαστήριο και σε ανταπόδοση να μας στείλει , τη χάρη του Αγίου Πνεύματος.

ΚΑνΟΥΜΕ ΤΟ ΣΤΑΥΡΟ ΜΑΣ  ΟΤΑΝ ΜΑΣ ΘΥΜΙΑΖΟΥΝ?

Όταν ο χριστιανός θυμιατίζεαι δεν κάνει το σταυρό του, αλλά υπόκλιση ευχαριστίας , γιατί ο ιερέας μετά το θυμιάτισμα των Αγίων Εικόνων , μας θυμιάζει και εμας τιμητικά , ως ζωντανές εικόνες του Θεού που είμαστε.

πηγή εντός.. από το βιβλίο ? Συμβουλευτικο ενχειρίσιο Ορθοδοξου Λατρευτικής Πίστεως" (π.Γεώργιος Α. Καλπούζος Εκδόσεις Φωτοδότες